Rozwijanie umiejętności pisania i motoryki ręki w formie zabawy
Przed rozpoczęciem nauki w szkole, dzieci zaczynają pisać swoje pierwsze słowa, takie jak własne imię, słowo "MAMA" lub imię ukochanego zwierzaka. Litery są "rysowane", pisane niepoprawnie, a czasami nawet odwracane. W tym stadium jest to absolutnie normalne.
Aby dziecko mogło skutecznie pisać litery, słowa, krótkie zdania i teksty od samego początku, musi opanować wiele ruchów związanych z motoryką ogólną i precyzyjną. Zarówno proste, jak i bardziej złożone sekwencje ruchów muszą być trenowane i opanowane do momentu, gdy stają się wykonywane automatycznie.
Wiele tradycyjnych zabaw i gier dziecięcych (klaskanie, skakanie, zabawy w chowanego, pantomima, rzucanie i łapanie piłki, małe tańce, liczenie rymowanek i wiele innych) daje dzieciom praktykę w wykorzystywaniu tych istotnych umiejętności i zdolności. Bieganie i skakanie na zewnątrz pobudza zmysły, jednocześnie wspiera rozwijanie pewnych kompetencji u dzieci w różnych dziedzinach. Obejmuje to istotne umiejętności równoważenia, kołysania, krążenia i nakładania się na siebie ruchów w różnych kierunkach i o różnym stopniu trudności.
Wchodzenie w ruch
Dziecko rozwija bardziej precyzyjne ruchy drobne (umiejętności motoryki małej) na bazie ruchów większych, mniej precyzyjnych (umiejętności motoryki dużej). Te umiejętności muszą być ćwiczone i automatyzowane poprzez konkretne zadania i odpowiednie materiały, takie jak plastelina, klocki, klocki z haczykami, układanki, nawlekanie koralików, zawiązywanie kokardek i podobne ćwiczenia. Te zróżnicowane, ćwiczone sekwencje ruchów ostatecznie prowadzą do rozwoju umiejętności grafomotorycznych i motoryki pisania. W rysunkach liniowych, które dzieci tworzą w swoich pierwszych latach, ruchy rysowania stają się coraz drobniejsze i bardziej zróżnicowane; stanowią one istotną podstawę do nauki pisania. Dzieci celowo ćwiczą różne znaki w tej fazie; zwracają uwagę na kształty i zyskują coraz większą kontrolę nad nimi (= umiejętności grafomotoryczne).
Aby pisać z sukcesem, muszą nauczyć się niezbędnych połączeń: różnych ruchów związanych z przesuwaniem i pociąganiem narzędzia do pisania, prostych i krzywych linii, łuków, kresek i kropek, pełnych ruchów w górę i w dół, zmian nachylenia, zmian kierunku i różnych punktów początkowych, ale mniej precyzyjnego kształtu liter. Te ruchy łączące prowadzą do rozwoju umiejętności pisania, zwłaszcza w przypadku pisania odręcznego. Połączenie dokładnych umiejętności grafomotorycznych z płynnymi umiejętnościami motoryki pisania prowadzi do poprawnego ortograficznie, płynnego pisania.
Szczególnie umiejętności motoryki pisania muszą być odpowiednio ćwiczone i wspierane. Płynność pisania nie przychodzi przypadkowo; musi być stale ćwiczona! Ruchy podstawowe i umiejętności motoryczne są tu fundamentalne: kontrola ruchów, koordynacja przestrzenna i zdolności koordynacji oko-ręka.
Jak zachęcić do rozwijania umiejętności motoryki pisania?
If children have poorly developed writing motor skills, they lose control over the shapes (graphomotor skills) when they have to carry out movements more speedily. This means their writing deteriorates considerably if they have to write quickly: their writing becomes illegible and they increasingly make mistakes.
Intense practising of letters and words is not the way to encourage children; this could result in children tensing up more when they write as well as greater learning and concentration difficulties.
It is far more productive for these children to practise important movement sequences, such as changes of direction, with their hands in the air or by drawing very large on paper or in sand.
The more children are shown a link from movement impulses through elementary drawing to writing, the more easily they succeed with the learning-to-write process. Children who experience problems with the motor skills involved in writing must therefore be given help with the movements involved in gross and fine motor skills. Sweeping movements of all kinds are the perfect preparation for children in pre-school and reception class.
Paying too much attention to the right letter shapes and orthography alone is not a help but a hindrance. The ideal practice for children are movements in the air, on the back of another child, using their hands on a table, using their feet on the floor – both with their eyes open and closed. Moving is fun, gets rid of tension and allows children to practise movement patterns.
